Historia i tło wydarzeń
Szlak “Kamienie na szaniec” w Warszawie nierozerwalnie wiąże się z bohaterstwem harcerzy z oddziałów “Zośka” i “Parasol” w czasie II wojny światowej. Oddziały te, składające się z młodych ludzi, były symbolem oporu i poświęcenia podczas okupacji niemieckiej. Ich akcje obejmowały sabotaże, działania wspierające Powstanie oraz walkę podczas Powstania Warszawskiego.
Grupy “Zośka” i “Parasol” odegrały kluczową rolę w obronie punktów strategicznych i działaniach wyzwoleńczych podczas Powstania. Ich determinacja i poświęcenie zyskały szacunek w czasach wojny i później. To bohaterstwo stało się symbolem walki o wolność, inspirującą nie tylko wówczas, ale także w kolejnych latach, pokazując, że odwaga może przeważyć nad przeciwnościami.
Lokalizacja i zabytki
Szlak “Kamienie na szaniec” obejmuje kilka kluczowych lokalizacji w Warszawie związanych z bohaterstwem harcerzy “Zośka” i “Parasol”. Podczas wycieczki śladami bohaterów lektury zobaczymy miejsca opisywane przez autora książki i związane z działalnością dywersyjną Szarych Szeregów: pomnik Mikołaja Kopernika, pomnik Jana Kilińskiego, Małego Powstańca, budynek Zachęty, Arsenał, odwiedzimy Muzeum Więzienia Pawiak, Mauzoleum Walki i Męczeństwa w Alei Szucha.
Na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach odwiedzimy kwaterę Batalionu Zośka – groby autora i bohaterów książki. Te miejsca upamiętniają bohaterskie czyny harcerzy w czasie II wojny światowej.
Ślady historii
Ślady historii odnajdziemy w miejscach związanych z organizacją akcji małego sabotażu, poznamy również plan i i przebieg akcji pod Arsenałem. W Muzeum Więzienia Pawiak – jednym z głównych więzień Gestapo, zobaczymy m.in. wiernie odtworzone cele, w tym celę kwarantanny i celę śmierci. W Muzeum Powstania Warszawskiego można zapoznać się ekspozycją przedstawiająca walkę i codzienność powstańców.
Z kolei w dawnej siedzibie Gestapo, przy Alei Szucha, gdzie przesłuchiwany był „Rudy”, zobaczyć można zbiorowe cele, zwane “tramwajami”, korytarze, izolatki oraz pokój dyżurnego gestapowca. Największe wrażenie robią tu ściany, framugi okien czy podłogi – pokryte oryginalnymi napisami i tekstami wykonanymi przez katowanych tam ludzi. Istnieje możliwość odwiedzenia Liceum im. Stefana Batorego, do której uczęszczali bohaterowie książki „Kamienie na szaniec” i Cmentarza na Powązkach Wojskowych na którym spoczywają Zośka, Alek i Rudy, a także autor książki.
Godziny otwarcia, bilety, lokalizacja i wskazówki dojazdu
Muzea zazwyczaj są otwarte codziennie w godzinach 10:00-18:00. Godziny otwarcia mogą się różnić, dlatego warto sprawdzić aktualne godziny na oficjalnej stronach muzeów. Bilety wstępu można nabyć na miejscu w kasach pałacowych lub online poprzez stronę internetową muzeum. Ceny biletów mogą być różne w zależności od rodzaju biletu (normalny, ulgowy, rodzinny, grupowy) oraz oferowanych usług dodatkowych, takich jak przewodnik.
Szlak obejmuje wiele części Warszawy, takich jak Centrum, Wola i Mokotów, do których można dotrzeć komunikacją publiczną oraz samochodem. W okolicy istnieją parkingi publiczne dla zwiedzających. Informacje na temat audioprzewodników, wskazówek dla zwiedzających z dziećmi czy grupami, a także ewentualnych udogodnień dla osób niepełnosprawnych można uzyskać na miejscu lub na stronie internetowej muzeum.